افزایش عزت نفس در زنان برای هر روانشناس به یکی از دغدغههای اصلی مبدل میشود. این امر در اثر دیدن مراجعین بسیاری که از کمبود عزت نفس رنج میبرند، به وجود میآید. کمبود عزت نفس در بانوان مسئلهای است که در هر جامعهای بهوفور دیده میشود.
کافی است تا رفتار و اندیشه اطرافیان خود را در نظر بگیرید. با یک مشاهده ساده در جامعه آماری کوچک خود میتوانید کمبود عزت نفس بیشتر خانمها در مقایسه با آقایان را ببینید. اما چگونه میتوان عزت نفس را افزایش داد؟ آیا عزت نفس همان اعتماد به نفس است؟ در ادامه از سایت محمد حسین رفاهی به مباحثی ازایندست پاسخ میدهیم.
تقویت عزت نفس در زنان
یکی از مراجعین من اگرچه عزت نفس خوبی داشت اما در کار جدیدی که آغاز کرده بود چندان اعتمادبهنفس نداشت. او تصور میکرد که این دو مقوله عزت نفس و غرور کاملاً شبیه هم هستند. اما وقتی تعاریف علمی هرکدام از این موارد را شنید، متوجه اشتباه خود شد. از همین رو پیش از صحبت درباره تقویت عزت نفس و افزایش عزت نفس در زنان، بهتر است تا تفاوت دو پدیده ذکر شده را بیان کنیم.
عزت نفس احساس کلی ارزشمندی نسبت به وجود خود است. در عزت نفس فرد میداند که از درونفرد با ارزشی است. فرد دارای عزت نفس به نقاط قوت و ضعف خود، آگاه است. این موضوع نباید با خودشیفتگی و غرور اشتباه گرفته شود. در غرور و خودشیفتگی فرد عزت نفس پایینی دارد اما میخواهند نشان بدهد که چنین نیست.
فرد مغرور مدام میخواهد ارزشمندی خود را به دیگران اثبات کند درحالیکه شخص دارای عزت نفس اصلاً به دنبال اثبات به دیگران نیست. او میداند که شخص ارزشمندی است. اعتمادبهنفس، جزئی از عزت نفس است که در تعریف آن میتوان گفت داشتن باور به انجام یک موضوع خاص بر اساس توانمندیهای خودتان است.
چرا داشتن عزت نفس در زنان ضروری است؟
داشتن عزت نفس در زنان ضروری است چون به معنی احترام به خود و تحقق آرمانها و اهداف شخصی و اجتماعی است. زنانی که عزت نفس قوی دارند، به راحتی میتوانند خود را به عنوان افرادی قدرتمند و مستقل در جامعه معرفی کنند و به عنوان اعضای مساوی جامعه شناخته شوند.
عزت نفس قوی در زنان، ایجاب میکند که این زنان حقوق خود را در جامعه بهعنوان افرادی مستقل و حرفهای دفاع کنند و در تصمیمگیریهای شخصی و جامعی خود مشارکت کنند. این باعث میشود کهزنان به عنوان یک قدرتی اجتماعی و سیاسی نیز شناخته شوند و در تصمیمگیریهای اجتماعی، سیاسی و اقتصادی حضور و رای داشته باشند. همچنین، داشتن عزت نفس قوی در زنان، باعث میشود که آنها به صورت مستقیم و موثر در جامعه مشارکت کنند و در برابر تبعیض و بیعدالتیهایی که در برخی جوامع برای زنان وجود دارد، مقاومت کنند و برای بهبود شرایط خود و دیگران تلاش کنند.
به طور کلی، داشتن عزت نفس در زنان، به آنها امکان میدهد که بهترین وجه خودرا نشان دهند و به عنوان اعضای مساوی و قدرتمند جامعه مطرح شوند. بنابراین، برای جامعه، داشتن زنانی با عزت نفس قوی و خودباوری مفید و موثر است و میتواند به توسعه و پیشرفت جامعه کمک کند.
روش های افزایش اعتماد به نفس در زنان را بخوانید
دلایل کمبود عزت نفس در زنان
مطالعات مختلف نشان میدهد که در جهان کمبود عزت نفس در زنان نسبت به مردان بیشتر است. این آمار کلی نشان میدهد که اگرچه اقتصاد نقش بسیار تأثیرگذاری در کمبود عزت نفس دارد اما نمیتواند از دلایل اصلی باشد. یکی از نشانه هایی که نشان دهنده عزت نفس و اعتماد به نفس پایین است، صحبت نکردن در جمع فامیلی یا دوستانه و… است. برای رفع این مشکل، مقاله افزایش اعتماد به نفس صحبت کردن در جمع را مطالعه کنید.
اگر اقتصاد بهطورکلی از دلایل اصلی به شمار میرفت در نتیجه باید انتظار داشتیم که در کشورهای جهان اول حداقل میزان عزت نفس زنان حداقل اختلاف کمی با مردان داشته باشد. از همین رو بهتر است تا به دنبال دلایل اصلی و راه های افزایش عزت نفس در زنان بگردیم. گاهی هم دچار کاهش اعتماد به نفس بعد از ازدواج می شویم، که باید با روش ها گفته شده در ادامه به رفع آنها بپردازیم
1. فرهنگ جامعه
مطمئناً فرهنگ جامعه بر روی اندیشهها و رفتار یک جامعه تأثیرگذار است. اگرچه نمیتوان به همه افراد جامعه تعمیم داد اما میتوان گفت که اکثریت یا نیمی از جامعه بهشدت درگیر آدابورسوم، اندیشه غالب درباره جنس مخالف و مواردی ازاینقبیل هستند. جوامعی که بهشدت نگرش مردسالارانهای در آنها وجود دارد در نهایت منجر به ایجاد رفتارهای تحقیرکننده نسبت به بانوان میشود که کرامت آنان را زیر سؤال میبرد.
این نگرش صرفاً مختص کشورهای درحالتوسعه نیست بلکه آمارها حکایت از این دارد که اکثر کشورهای جهان درگیر چنین کلیشههایی هستند. در مجموع میتوان گفت که دیدگاه افراد نسبت به زنان بهشدت میتواند بر روی افزایش عزت نفس در زنان تأثیر بگذارد. دخترانی که بارها در نوجوانی ارزشهای آنها نادیده گرفته میشود در نهایت تسلیم جامعه خود شده و عزت نفس آنها رو به کاهش میرود پس مشکلاتی برای افزایش عزت نفس در زنان برای آنها ایجاد می شود.
2. تربیت خانواده
اگر افراد متأثر از دیدگاههای غلط نسبت به کرامت زنان، ازدواج کنند و صاحب فرزند شوند مسلماً نگرش خود را در تربیت کودکان خود نیز استفاده میکنند. علاوه بر این موارد مطالعات عصبشناسی نیز تأثیرات مغزی در زنان را در کمبود عزتنفس آنها مؤثر دانسته است. کمبود عزت نفس میتواند در زمان کودکی در وجود آنها جوانه بزند. بهطوریکه دیگر نتوان ریشههای قدرتمند آن را در بزرگسالی قطع کرد.
در مجموع میتوان گفت که فرهنگ، محیط و خانواده نقش گستردهای در کمبود عزت نفس بانوان دارند. اگر شما هم جزء آن دسته از بانوانی هستید که اکنون خاطرات کودکی در ذهنتان روانه شده و آنها را مسبب کمبود عزت نفس خود میدانید باید بگوییم که نگران نباشید. با ما همراه باشید تا با روشهای افزایش عزت نفس در زنان آشنا شوید.
چگونه ما زنان عزت نفس خود را بالا ببریم؟
حال که با دلایل کمبود عزت نفس در زنان آشنا شدیم بهتر است به بررسی راههای افزایش عزت نفس در زنان بپردازیم. ابتدا باید بررسی کنیم که آیا چارهای برای مقابله با آنها وجود دارد یا دیگر نمیتوانیم کاری انجام دهیم. برای اکثر مشکلات زندگی همواره راه حلی وجود دارد. عزت نفس نیز از جمله مواردی است که بهراحتی میتوانید آن را در خودتان افزایش دهید.
بدون شک اصلاح فرهنگ از توان ما بهعنوان یک فرد خارج است. در واقع شما ابتدا باید عزت نفس خود را افزایش دهید تا بتوانید در جامعه خود نیز مؤثر واقع شوید؛ بنابراین راهکار اصلی و ریشهای این است که سفری هیجانانگیز و دلهرهآور به اعماق درون خود داشته باشیم. به دوران گذشته بازگردیم و دلایلی که موجب شده تا عزت نفس ما کاهش یابد را واکاوی کنیم.
در این سفر شگفتانگیز بهتر است تا از کسی کمک بگیرید که ابتدا بتواند به شما در رسیدن به شناخت نسبت به خودتان کمک کند. در مراحل بعدی نیز با استفاده از تکنیکهای علمی برای افزایش عزت نفس در زنان گامهای مثبتی را بردارد. در این راستا روانشناسان و مشاورین میتوانند گزینههای بسیار مناسبی باشند.
ممکن است به هر دلیلی نتوانید یا نخواهید که رواندرمانی را تجربه کنید. در این شرایط راههایی که در ادامه بیان میکنیم را در زندگی خود اجرا کنید که باعث افزایش عزت نفس در زنان می شود. اگرچه این راهها به شکل قطعی شاید نتوانند کمک کنند اما بههرحال با تمرین آنها باعث افزایش عزت نفس در زنان می شوید. به یاد داشته باشید که مهمترین نکته در افزایش عزت نفس در زنان، استمرار و پایداری در انجام تمرینها است.
لازمه بالا بردن عزت نفس در زنان
بله، بالا بردن عزت نفس در زنان بسیار مهم است. زنان در سراسر جهان همچنان با محدودیتهای فرهنگی، اجتماعی و سیاسی مواجه هستند که ممکن است باعث کاهش عزت نفس آنها شود. برای بالا بردن عزت نفس در زنان، باید از تمامی محدودیتها و تبعیضهایی که با آنها مواجه هستند، جدیگرفته شود.
برخی از راههای بالابردن عزت نفس در زنان شامل ایجاد فرصتهای بیشتر برای آموزش، کار و رهبری، ارتقای شکوفایی و خودشناسی، ترویج ایدهآلهای پیشرفته، ایجاد فرهنگی برای احترام به حقوق زنان و جنبشهایی مانند جنبش #MeToo میباشد. همچنین، بالا بردن آگاهی از حقوق زنان و ترویج تفکرات بدون تبعیض و نابودی تمامیت جنسیتی نیز میتواند به بالا بردن عزت نفس زنان کمک کند.
اینکه زنان بتوانند به آنچه که میخواهند، برسند و در جامعه مساوی با مردان قرار بگیرند، به عنوان یک حق اساسی باید تضمین شود. همچنین، از اهمیت بالایی برخوردار است که زنان در تصمیمگیریهای اجتماعی، سیاسی و اقتصادی نیز حضور و رای داشته باشند و در این زمینهها نیز به عنوان یک عامل مهم شناخته شوند. بنابراین، برای بالا بردن عزت نفس در زنان، باید به طور کلی برابری جنسیتی و حقوق زنان را در جامعه ترویج داد و هرگونه تبعیض و بیعدالتی را متوقف کرد.
راههای افزایش عزت نفس در زنان
راههای افزایش عزت نفس در زنان (بالا بردن عزت نفس در زنان) که میتوانید آن ها را به کار بگیرید شامل موارد زیر است.
1. مراقبت از خودتان را فراموش نکنید
مراقبت از خود جنبههای گوناگونی دارد. بخشی از آن به مراقبت کردن از سلامتی خودتان برمیگردد. در واقع جسم و ذهن تأثیرات متقابلی بر رویهم دارند. پس ورزش و توجه بهسلامتی خود را فراموش نکنید. رژیم غذایی مناسب نیز قسمت مهمی از فرایند مراقبت کردن از جسم است.
2. سرزنش کردن خود را کنار بگذارید
افراد مبتلا به کمبود عزت نفس در هر شکستی ابتدا به خودشان حمله میکنند. برخی از مواقع نیز این افراد بدون آن که خودشان بدانند شرایط را به شکلی به جلو میبرند که بتوانند خودشان را سرزنش کنند. اگر شما نیز از جمله این افراد هستید حتماً در چنین موقعیتهایی به خودتان هشدار بدهید.
هر زمان که خواستید به روان خودتان حملهور شوید و او را آماج توهینها و تحقیرها قرار دهید حواستان حتماً به این موضوع باشد. به خودتان گوشزد کنید که این موقعیتی است که در نهایت میخواهد به عزت نفس من صدمه بزند. از همین رو با وجود ناراحتی برای شکست در جهت برای جبران آن تلاش کنید. متأسفانه سرزنش کردن خود در زنان بیشتر از مردان دیده میشود.
3. بالا بردن عزت نفس در زنان؛ از احساسات خود فرار نکنید
شاید این مثال چندان خوشایند نباشد اما باید گفت که احساسات و هیجانات همانند کنهای هستند که بههیچعنوان شما را رها نمیکنند. راه مناسب این است که آنها را بپذیرید. اگر ناراحت هستید لزومی ندارد که خودتان را همواره در نظر دیگران شاد نشان دهید. همچنین اگر خشمگین هستید نیز از دست این هیجان خود فرار نکنید.
اگرچه نباید به شکل افراطی آنها را نشان دهید. در واقع راه مناسب بروز خشم خود را بیابید. سرکوب کردن احساسات و هیجانات تنها به خودتان آسیب وارد میکند و این دقیقاً مغایر با تعریفی است که از عزت نفس داشتیم. همچنین لازم است بدانید که هیچ انسانی کامل نیست؛ بنابراین شما نیز همانند دیگران نقاط ضعف دارید. آنها را بشناسید و بهجای سرزنش خود یا کتمان کردن مسئله در جهت بهبود آنها تلاش کنید.
تنها نیمه خالی لیوان را نبینید. شما نیز دارای ویژگیهای مثبتی هستید.
4. نه گفتن را بیاموزید
برای افزایش عزت نفس در زنان بهتر است با واژه نه رفیق شوید! باور بفرمایید لازم نیست تحت هر شرایطی دیگران را راضی نگه دارید. این امر تنها به خودتان صدمه میزند. از همین رو اگر فکر میکنید توانایی انجام کاری را ندارید یا انجام آن تنها به خودتان آسیب میزند در نتیجه واژه نه را بغل کنید و آن را روانه دوستان و آشنایان خود کنید.
به یاد داشته باشید که ممکن است افراد ابتدا از تغییرات زیاد و نه شنیدن از جانب شما تعجب کنند. حتی ممکن است شما را تهدید به طردشدن کنند. اما در این شرایط بهخاطر بیاورید که استمرار در انجام تمرین در نهایت باعث میشود تا سالیان دراز با احساس خشنودی نسبت به خود زندگی کنید.
5. شکست، زاده شده برای آدمی!
هیچ انسانی را پیدا نمیکنید که تمام عمر خود هیچ شکستی را تجربه نکرده باشد. هرکسی بهتناسب خود متحمل شکست شده است. نکته مهم برای افزایش عزت نفس در زنان این است که بعد از شکست چه رفتاری را انتخاب میکنید. بههرحال شکست تحت هر شرایطی ناراحتکننده است و شکی در این مسئله نیست. اما به این فکر کنید که شما پس از هر شکستی دوراه دارید.
میتوانید تا آخر عمر خودتان را بابت آنها سرزنش کنید و در نهایت با کلی حسرت به گذشته خود بنگرید. راه دوم این است که در کنار ناراحتی خود، به این فکر کنید که کلی زندگی تجربه نکرده دارید که روا نیست یک شکست شما را برای رسیدن به اهدافتان از پای دربیاورد؛ بنابراین با ادامه دادن به خودتان نشان دهید که آنقدر ارزشمند هستید که بخواهید برای آرزوهای خود تلاش کنید.
- در نظر داشته باشید که موفقیتهای خود را تنها به دلیل شرایط بیرونی نبینید. متأسفانه تحقیقات نشان میدهد که زنان در مقایسه با مردان، تمایل دارند تا موفقیتهای خود را ناشی از مسائل بیرونی ببینند که برای افزایش عزت نفس در زنان مناسب نیست. این در حالی است که مردان عمدتاً موفقیتها را بهحساب ویژگیهای درونی و استعدادهای خود میگذارند؛ یکی از نکات افزایش عزت نفس در زنان این است که در موفقیتها حتماً ویژگیها و استعدادهای خود را نیز در نظر بگیرند. برای شروع میتوانند اتفاقات موفقیتآمیز زندگی خود را به یاد بیاورند. از نقش مؤثر ویژگیهای خود در بهوجودآمدن آنها بنویسند.
چطور میتوان زنان را تشویق کرد که عزت نفس قوی داشته باشند؟
برای تشویق زنان و افزایش عزت نفس در زنان، میتوان از روشهای مختلفی استفاده کرد که به برخی از آنها در زیر اشاره شده است:
1. ارائه فرصتهای آموزشی: یکی از راههای تشویق زنان به داشتن عزت نفس قوی، ارائه فرصتهای آموزشی برای آنهاست. زنانی که دانش بیشتری دارند و مهارتهای بیشتری را به دست آوردهاند، به راحتی ترجیحات و اهداف خود را تعیین میکنند و باعث میشوند که عزت نفس آنها بالا برود.
2. ترویج شکوفایی و خودشناسی: برای تشویق زنان به داشتن عزت نفس قوی، میتوان از ترویج شکوفایی و خودشناسی استفاده کرد. تشویق زنان به پذیرفتن و آگاهی از تواناییها، اشتیاقها و علاقههایشان، میتواند به دلیلی برای داشتن عزت نفس قوی شمرده شود.
3. ایجاد فرصتهای شغلی برابر: تشویق زنان به داشتن عزت نفس قوی، نیازمند ایجاد فرصتهای شغلی برابر است. زنانی که در برابر مردان شرایط کاری برابری ندارند، ممکن است احساس ناراحتی و ناخوشایندی کنند. بنابراین، اجدیگرفتن برابری جنسیتی در جامعه و ایجاد فرصتهای شغلی برابر، میتواند به زنان کمک کند تا عزت نفس قویتری پیدا کنند.
4. ترویج ایدهآلهای پیشرفته: ترویج ایدهآلهای پیشرفته و برابری جنسیتی میتواند به زنان کمک کند تا با فرهنگ تبعیضآمیز مبارزه کنند و به عنوان اعضای مساوی جامعه شناخته شوند. این باعث میشود که زنان اعتماد بیشتری به خود داشته باشند و عزت نفسشان بالا برود.
5. بالا بردن عزت نفس در زنان؛ حمایت از جنبشهای زنان: حمایت از جنبشهای زنان و فعالیت در آنها نیز میتواند به تشویق زنان به داشتن عزت نفس قوی کمک کند. این جنبشها به زنان اجازه میدهند که صدای خود را بلند کنند و برای حقوق خود و دیگران تلاش کنند. این باعث میشود که زنان احساس قدرت و اعتماد بیشتری به خود داشته باشند و عزت نفسشان بالا برود.
6. حمایت از زنان در مواجهه با تبعیض: در نهایت، برای تشویق زنان به داشتن عزت نفس قوی، باید در مواجهه با تبعیض و بیعدالتیها حمایت آنها را به عنوان کمک کرد. همچنین، به زنان باید آموزش داد که چگونه در مواجهه با تبعیض و بیعدالتیها به خود احترام بگذارند و با مقاومت برای دفاع از حقوق خود، به دیگران نشان دهند که عزت نفس قوی دارند. در نتیجه، با حمایت از زنان در مواجهه با تبعیض و بیعدالتیها، آنها میتوانند به عنوان افرادی قدرتمند و مستقل در جامعه شناخته شوند و عزت نفسشان بالا برود.
سخن پایانی در مورد افزایش عزت نفس در زنان
افزایش عزت نفس در زنان ابتدا منوط به آن است که دلایل کمبود عزت نفس را بشناسید. به طور مثال فرهنگ و محیط میتواند در کمبود عزت نفس زنان تأثیرگذار باشد. شناخت چنین موقعیتهایی میتواند بهصورت فردی صورت بگیرد اما راه بهتر کمکگرفتن از یک روانشناس است.
پس از شناخت موقعیتهای کاهشدهنده عزت نفس، بهتر است با استفاده از تکنیکهایی مانند آموختن نه گفتن، مراقبت از خود، عدم سرزنش هنگام شکستها و … در جهت افزایش عزت نفس خود تلاش کنید. بهخاطر داشته باشید که در این راه استمرار و پا پس نکشیدن کلید موفقیت شما است.