دانستن راه های افزایش عزت نفس در بزرگسالان برای هر فرد بالغی الزامی است. ممکن است این جمله نسبتاً کلیشهای یا ساده باشد. اما اگر در ادامه با سایت محمد حسین رفاهی همراه باشید متوجه میشوید که اطلاع از روشهای مختلف میتواند چهقدر در زندگی شما اثرگذار باشد. اگر شکستهای متعددی در زندگی داشتهاید و از خودتان بهاندازه کافی راضی نیستید باید در پی افزایش عزت نفس خود باشید.
عزت نفس یعنی داشتن احساس ارزشمندی نسبت به خود. کمبود عزت نفس تقریباً تمامی جنبههای زندگی شما از جمله شرایط کاری، روابط بینفردی، سلامت روانی و… را تحتتأثیر خود قرار میدهد. از همین رو دانستن روشهای افزایش عزت نفس میتواند مؤثر باشد.
راه های افزایش عزت نفس برای بزرگسالان چیست؟
نکتهٔ حائز اهمیت در این مقاله برای ما این است که تنها به یک جنبه از راه های افزایش عزت نفس در بزرگسالان نگاه نکنیم. در واقع مکاتب و اشخاص مختلف نیز به جهت اهمیت عزت نفس به آن پرداختهاند. از همین رو ابتدا سفری به علم روانشناسی داریم و سپس به روشهای افزایش عزت نفس در نگاه اسلام و دکتر هلاکویی خواهیم پرداخت. راه های افزایش عزت نفس در بزرگسالان از منظر علم روانشناسی شامل موارد زیر است.
ما در سایت محمد حسین رفاهی برای شما عزیزان دوره ای را تشکیل دادیم که در این دوره افزایش عزت نفس تمامی راه های افزایش عزت نفس را بیان میکنیم. فقط کافیست کلیک کنید.
عوامل کاهش عزت نفس را بشناسید
در زندگی هر شخصی شرایط و موقعیتهایی وجود دارد که ناراحتکننده است. از همین رو ابتدا باید این موقعیتهایی که منجر به کاهش عزت نفس میشود را بشناسید. شناخت این مسائل میتواند برای درک راه های افزایش عزت نفس در بزرگسالان به شما کمک کند تا بدانید چه موقعی عزت نفس کاهش پیدا کند. در واقع اولین راه در حل هر مشکلی، شناخت کامل آن است. از همین رو خیلی مهم است که شرایط را بشناسید و سپس برای حل آن تلاش کنید. از جمله این موقعیتها میتوان به موارد زیر اشاره کرد.
- ارائه سخنرانی در کلاسهای درسی یا در محل کار
- بحرانها و مشکلات پیشآمده در محل کار یا در خانواده
- تغییر در نقشها یا شرایط زندگی مانند ازدستدادن شغل
این موارد را باید برنامه ریزی دقیق برایشان داشت و به دنبال راه های افزایش عزت نفس در بزرگسالان گشت.
1. به افکار و باورهای خود توجه کنید
افکار و بهطورکلی ذهن را میتوان ریشه ایجاد بسیاری از مشکلات دانست. پس چهبهتر است بعد از شناخت موقعیتها دل را به دریا بزنید و به اعماق افکار خود در شرایط ذکر شده پیش بروید. در واقع زمانی که موقعیتهای دردسرساز را شناسایی کردید، به افکار خود در مورد آنها توجه کنید. یکی از نکات راه های افزایش عزت نفس در بزرگسالان این استه که اندیشهها و باورهای شما ممکن است مثبت، منفی یا خنثی باشد.
در این لحظه از خودتان بپرسید که آیا این افکار درست هستند؟ آیا منطقی هستند یا خیر؟ توصیه میکنیم اگر خودتان نمیتوانید تشخیص درست دهید حتماً افکار خود را با یک روانشناس به اشتراک بگذارید. این امر منجر میشود تا بتوانید آنها را شناسایی کنید. فراموش نکنید که این مرحله بسیار مهمی است که باید حتماً آن را بهدرستی پشت سر بگذارید.
2. به جنگ با تفکرات نادرست بروید
پس از بررسی افکار و باورها در شرایط و موقعیتهای مختلف میتوان فهمید که کدام یک از آنها منجر به کمبود عزت نفس میشوند. از همین رو می توان در جهت کنترل این افکار اقدام کرد. دقت کنید که راه مواجهه با افکار نادرست فرار کردن و نپرداختن به آنها نیست. در واقع اگر با آنها مواجه نشوید، نمیتوانید در جهت بهبود و راه های افزایش عزت نفس در بزرگسالان گامهای مثبتی را بردارید.
ممکن است در تشخیص تفکرات نادرست مشکل داشته باشید. در واقع برخی از افکار به دلیل این که در زندگی نقش اصلی را ایفا کردهاند در نتیجه از نظر شما طبیعی هستند. از همین رو مشاوره میتواند به شما کمک کند تا تفکرات نامناسب را بهخوبی بشناسید. برخی از الگوهای فکری غلط به شرح زیر است.
تفکر همه یا هیچ: این الگوی فکری موجب میشود تا همه چیز را بهصورت مطلق ببینید. به طور مثال اگر من در امتحان خود شکست خوردم پس بهطورکلی یک آدم شکستخوردهام که توانایی هیچ کاری را ندارد. این نکته بر خلاف راه های افزایش عزت نفس در بزرگسالان است.
تبدیل دستاوردهای مثبت به منفی: این الگوی ذهنی به معنای این است که هرگونه تفکری و تواناییهای خود را از دید منفی نگاه میکنید. در ارتباط با همان مثال امتحان میتوان ذکر که کرد این الگوی فکری موجب میشود تصور کنید که موفقیت شما در امتحان بهخاطر آسان بودن آن بوده است نه توانایی و تلاش شما.
به جهت اهمیت الگوی تفکر منفی بهتر است از مثال دیگری نیز استفاده کنیم. ممکن است که پیامی را برای یکی از دوستان خود ارسال کنید که او جواب آن پیام را ندهد. اگر کمبود عزت نفس داشته باشید تصور میکنید که علت عدم پاسخگویی ناراحت شدن او از دست خودتان است. ممکن است دلیل عدم پاسخگویی دوست شما درگیرشدن آن در انجام کاری باشد اما این تفکر منفی تمام ذهن شما را فرامیگیرد.
3. از خودگوییهای منفی دست بردارید
خودگویی های منفی واقعا می تواند تاثیر منفی در راه های افزایش عزت نفس در بزرگسالان داشته باشد. به طور مثال تحقیر کردن خود پس از هر شکست ازجمله نکاتی است که می تواند ناشی از کمبود عزت نفس باشد. در واقع افرادی که کمبود عزت نفس دارند ممکن است شرایط را به شکلی پیش ببرند که شکست بخورند تا خود را تحقیر کنند و کم ارزشمند بودن خود را به اثبات برسانند.
این امر بهصورت ناهشیار صورت میگیرد و آگاهانه نیست. از همین رو برای جلوگیری از وقوع چنین وقایعی بهتر است که هنگام تحقیر کردن خود، تغییر رویه دهید و به شکل درستی به قضیه نگاه کنید. البته این بدان معنا نیست که مبتلا به خودشیفتگی شوید. در واقع خودشیفتگی و غرور نیز ناشی از کمبود عزت نفس است. از همین رو باید دقت داشته باشید که در این پیوستار تعریف بیش از حد از خود و تحقیرهای افراطی، به تعادل مناسب دست یابید.
زمان تغییر فرا رسیده است
انواع تمرین برای افزایش عزت نفس
پس از انجام مراحل ذکر شده وقت آن است تا افکار و رفتارهای مناسب را جایگزین موارد نادرست بکنید. در همین راستا از جمله راه های افزایش عزت نفس در بزرگسالان میتوانید از موارد زیر استفاده کنید. اگر خانم هستید و از کمبود اعتماد به نفس رنج می برید، کارهایی است که باعث افزایش اعتماد به نفس در زنان می شود. همچنین به طور کامل در مورد افزایش اعتماد به نفس در این مقاله صحبت کرده ایم.
-
از جملات امیدوارکننده استفاده کنید
از راه های افزایش عزت نفس در بزرگسالان این است که ؛ برای سخنرانی خود در کلاس یا در محل کار با خود بگویید که با وجود هر سختی شما تمام تلاش خود را میکنید. کلمات، انرژی دارند. البته این بدان معنا نیست که شما بههیچعنوان غمگین نمیشوید و همواره باید مثبتاندیش باشید. هرکسی در زندگی خود متحمل سختیهای متعددی میشود. نکته مهمی که باید بدانید این است که باور بهشدت منفی که نسبت به خود دارید نیز واقعیت ندارد. در نتیجه باید در همین راستا تعادلی ایجاد شود. جملات امیدوارکننده میتوانند در این راستا به شما کمک کنند.
-
بخشش را به خودت هدیه بده
هیچ انسانی را نمیتوانید در اطراف خود پیدا کنید که اشتباه نکرده باشد. اشتباه کردن بخشی از زندگی هر انسانی است. مهم نگاه شما به آنها است. میتوانید خود را سرزنش کنید اما در زمان تحقیر کردن خود به این فکر کنید که آیا این سرزنشها مفید است؟ آیا انسانی پیدا میشود که اشتباه نکند؟ پس بهتر است راه مناسبتر را یاد بگیرید. خودتان را ببخشید و به راه حل هایی مناسب راه های افزایش عزت نفس در بزرگسالان فکر کنید.
-
«باید» را کنار بگذارید
«باید در این مدتزمان کوتاه، کار را انجام دهم». «باید رفتار درستی داشته باشم». این جملات چهقدر برای شما آشنا هستند؟ خیلی از ما در زندگی خود از آنها استفاده کردیم و سرانجام بسیاری از آنها شکست بوده است. در واقع انگار ما از این جملات استفاده کردهایم تا انتظار نامعقولی را به وجود بیاوریم. انتظار نامعقولی که با شکست خوردن بتوانیم خود را تحقیر کنیم. با کنارگذاشتن کلمات باید قدم در راه کسب عزت نفس بیشتر بگذارید. یکی از راه های افزایش عزت نفس در بزرگسالان کنار گذاشتن باید هاست، در واقع تمام تلاش خود را به کار بگیرید اما توقعات را بیش از حد از خودتان یا دیگران بالا نبرید.
-
خودتان را تشویق کنید
در هر مسئلهای ممکن است رگههایی از نتایج مثبت نیز وجود داشته باشد. تلاش کنید تا آنها را از دل انبوهی از افکار منفی بیرون بکشید. به طور مثال ممکن است که سخنرانی شما خوب نبوده باشد. اما به این فکر کنید که سؤالی که همکارتان از شما پرسید یعنی این که ارائه شما موجب شده تا ذهن او درگیر شود. این امر خود قدم مثبتی است که ارزشمند بودن خودتان را درک کنید به یکی از راه های افزایش عزت نفس در بزرگسالان را بتوانید طی کنید.
-
کلمه «نه» را دوست و همراه خود بکنید
یکی از راه های افزایش عزت نفس در بزرگسالان این است که باید با واژه «نه» آشتی کنید. لازم نیست تحت هر شرایطی بخواهید دیگران را راضی نگه دارید. بهتر است بر مبنای علایق و اهداف خود تصمیم بگیرید. برخی اوقات آن چه که موجب کاهش عزت نفس شما میشود را حذف نمایید و درخواست دیگران برای انجام آنها را رد کنید.
-
ورزش را فراموش نکنید!
ورزش میتواند تأثیر مثبتی بر روی عزت نفس داشته باشد. به طور کلی، ورزش به عنوان یک فعالیت فیزیکی، برای سلامتی بدن و روان فرد بسیار مفید است و مطالعات نشان دادهاند که انجام ورزش به صورت مداوم میتواند به تقویت عزت نفس شما کمک کند. یکی از دلایلی که ورزش میتواند به تقویت عزت نفس کمک کند، افزایش سطح هورمونهایی مثل اندروفین و سروتونین است. این هورمونها باعث افزایش خلق و خوی مثبت و کاهش اضطراب و استرس میشوند که در نهایت میتواند به افزایش عزت نفس کمک کند.
-
چه چیزی بدست آورده اید؟
نوشتن یادداشت دستاوردها یا همان مثبت نگری، میتواند به تقویت عزت نفس و خودارزیابی مثبت فرد کمک کند. با نوشتن یادداشت دستاوردها، فرد به خاطر میآورد که چه موفقیتهایی در زندگی خود داشته است و این موضوع میتواند به تحقق اهداف و افزایش عزت نفس کمک کند.
-
حد و حدود شخصی را مشخص کنید
تعیین مرزهای شخصی، به معنای تعیین حدود و محدودههایی است که فرد برای خودش در ارتباط با دیگران تعیین میکند. این مرزها شامل نوع و حجم ارتباطات، حدودی که برای دیگران قابل قبول است و رفتارهایی که فرد میپذیرد یا رد میکند، میشود. تعیین مرزهای شخصی میتواند اثرات مثبت بسیاری بر روی عزت نفس داشته باشد. با تعیین مرزهای شخصی، فرد به خودش اجازه میدهد که به خودش احترام بگذارد و حریم شخصی خودش را حفظ کند. این کار به فرد امکان میدهد که احساس کنترل و قدرت بر روی زندگی خودش داشته باشد و به او کمک میکند تا خودش را در برابر تعرضهایی که ممکن است به او وارد شود، محافظت کند.
راه های افزایش عزت نفس در اسلام
برای حل مشکلات و مسائل مختلف، راه های گوناگونی وجود دارد. برخی از افراد ممکن است از روشهای علمی نتیجه مناسب را نگیرند. در این صورت میتوان به راه و روشهایی که اسلام و دیگر ادیان مطرح کردهاند رجوع کنیم. جالب است بدانید که اسلام نیز به برخی از روشهای علمی روانشناسی و راه های افزایش عزت نفس در بزرگسالان اشاره کرده است.
در قرآن مواردی ذکرشده است که هزار سال بعد اندیشمندان با آزمایشهای علمی متعدد بدان دستیافتهاند. از همین رو میتوانید با استفاده از این کتاب اسمانی و توصیههای اسلام، عزت نفس خود را افزایش دهید. از نظر قرآن تمامی عزت دست خداوند متعال است.
از همین رو شخصی که میخواهد به عزت نفس دست یابد چهبهتر که از سرمنشأ تمامی افعال جهان و کهکشانها، یعنی خداوند متعال، آن را بخواهد. در نتیجه توکل به خداوند و عبادت او، توجه به کلام خداوند در قرآن، عملکردن به دستورات پیامبران و ائمه میتواند یکی از راه های افزایش عزت نفس در بزرگسالان باشد.
از منظر امام علی (ع) فردی که عزت نفس داشته باشد، خود را درگیر کارهای گناهآلود نمیکند. در واقع کرامت انسانی برای او بهقدری ارزشمند است که تمامی تلاش خود را میکند تا از آن محافظت نماید. از نگاه امام حسین (ع) نیز تکریم کودکان مسئلهای بسیار مهم و یکی از راه های افزایش عزت نفس در بزرگسالان است. زیرا مبنای هویتی هر شخص در دوران کودکی رقم میخورد و باید در تربیت آنان بسیار دقت کرد.
راه های افزایش عزت نفس دکتر هلاکویی
دکتر هلاکویی بهعنوان یکی از روانشناسان مشهور کشورمان بر این عقیده است که از راه های افزایش عزت نفس در بزرگسالان این است که ابتدا باید تفاوتهای خود را با دیگران درک کنیم. در واقع وی معتقد است باید از مقایسه خود با دیگران بپرهیزیم و این یکی از راه های مهم افزایش عزت نفس است. تاکید اصلی او بر استفاده از نظرات روانشناس مشهور حوزه عزت نفس، یعنی راندا برن، است. راندا برن از مشهورترین روانشناسهایی است که در زمینه عزت نفس سالها به تحقیق و فعالیت مشغول بوده است. او در کتاب عزت نفس خود بهتفصیل در ارتباط با راه های افزایش عزت نفس در بزرگسالان صحبت کرده است.
نتیجه گیری راه های افزایش عزت نفس در بزرگسالان
کمبود عزت نفس موجب میشود تا زندگی هر انسانی مختل شود. از همین رو بهکارگیری راه های افزایش عزت نفس در بزرگسالان بسیار مهم است. شناخت باورها و افکار، دست برداشتن از خودگوییهای منفی و دیگر مواردی از این قبیل در افزایش عزت نفس بسیار تأثیرگذار است. توکل بر خدا نیز از اصلیترین راه های افزایش عزت نفس از نگاه اسلام است. توصیه میشود که اگر از کمبود عزت نفس رنج میبرید هرچه سریعتر برای بهبود آن اقدام کنید.
یک پاسخ
توضیحات مختصر و مفید بود اگر کتابی در این زمینه معرفی می کردید عالی میشد سپاس